کارگاه فاز دوم راه حل یابی
کارگاه 1 : بسیج اندیشه ها فاز دوم
راه حل یابی (طیف لیکرت)
در مرحله راه حل یابی که با کمک کارشناسان و خبرگان صورت می گیرد، مهمترین مسئله شناسایی می شود. در اینجا نیز همان فرایند گفته شده در قبل عیناً طی می شود (3 دوره نظرسنجی و ...).
- پس از انجام تمامی موارد گفته شده، ایده ها را ارزش گذاری می کنیم. برای این کار ابتدا از فردی در گروه می خواهیم تا ایده ها را شماره گذاری کند و سپس از افراد می خواهیم تا یک ورق A4 را برداشته و در آن ستون هایی با عناوین شماره ایده، امکان سنجی و امکان پذیری ایجاد کنند. سطرها را به تعداد ایده ها شماره بزنند. اینکه هر ایده چقدر اثر داشته و امکان پذیر است توسط افراد حاضر درجلسه بررسی می شود و این امر را می توان از جنبه های مختلف بررسی کرد مثل سودآوری، کاهش هزینه، توسعه بازار و... . برای ارزش گذاری از طیف لیکرت استفاده می کنیم. از افراد می خواهیم تا در هر سطر مربوط به یک ایده خاص اعداد مرتبط با امکانپذیری و اثر بخشی آن را از نظر خودشان بنویسند.
طیف لیکرت به عنوان مثال بدین شکل است:
امکان سنجی: بسیار امکان پذیر امکان پذیر معمولی کم امکان پذیر بسیار کم امکان پذیر
5 4 3 2 1
اثربخشی: بسیار اثربخش اثربخش معمولی کم اثر بسیار کم اثر
5 4 3 2 1
- در این گام به افراد ضریب اهمیت داده می شود. این کار با توجه به نظر مدیرعامل، مدیران بخش های مربوطه، صاحبان پروژه، کارشناسان و خبرگان صورت می گیرد.
- در این مرحله جدولی ترسیم می کنیم که در سطرهای آن، شماره های ایده ها و در ستون ها، اسامی افراد قرار بگیرند. در هر ستون و زیر اسم هر فرد دو قسمت امکان سنجی و اثرگذاری ایجاد می کنیم. چگونگی قرار دادن اعداد در خانه های جدول بدین شکل است که مثلاً فرد الف ایده شماره یک را بسیار امکان پذیر و کم اثر دانسته است، در این صورت در سطر مربوط به ایده ی یک و ستون امکان سنجی فرد الف عدد 5 و در سطر مربوط به ایده یک و ستون اثرپذیری فرد الف عدد 2 (با توجه به طیف لیکرت که در بالا گفته شد) قرار می گیرد. برای تمامی افراد و ایده ها این روند انجام می گیرد و جدول پر می شود.
- پس از انجام مراحل گفته شده برای اینکه ضریب اهمیت افراد را هم دخیل کنیم، 2 ستون دیگر تحت عنوان امکان سنجی و اثربخشی به جدول اضافه می کنیم. برای ستون امکان سنجی، در هر سطر که مربوط به یک ایده مشخص است، اعداد مربوط به امکان سنجی تمامی افراد را با هم جمع کرده بر تعداد افراد تقسیم می کنیم و عدد بدست آمده را در همان سطر و در ستون جدید امکان سنجی وارد می کنیم. اینکار را برای تمامی ایده ها انجام می دهیم. در مورد ستون اثر بخشی، در هر سطر که مربوط به یک ایده مشخص است، اعداد مربوط به اثر بخشی تمامی افراد را با هم جمع کرده بر تعداد افراد تقسیم می کنیم و عدد بدست آمده را در همان سطر و در ستون جدید اثر بخشی وارد می کنیم. اینکار را برای تمامی ایده ها انجام می دهیم. می توان این جدول با استفاده از نرم افزار Excel هم ترسیم و محاسبه کرد.
- در نهایت با توجه به مختصات بدست آمده برای هر ایده از دو ستون جدید امکان سنجی و اثربخشی، نموداری را ترسیم می کنیم که محور افقی آن امکان سنجی (از 0 تا 5 شماره گذاری شده) و محور عمودی آن اثربخشی (از 0 تا 5 شماره گذاری شده) باشد. هرکدام از این محورها با توجه به طیف لیکرت به 5 قسمت مساوی تقسیم می شوند و هر ایده به شکل مختصات یک نقطه در این نمودار نشان داده می شود. پس از نمایش تمام ایده ها در این نمودار، می توان فضای بدست آمده را به 4 قسمت مساوی یا بیشتر تقسیم نمود تا ایده های با اولویت تر که در بالای نمودار و سمت راست آن قرار دارند مشخص شوند. این ها ایده هایی هستند که دارای بیشترین امکان پذیری و اثربخشی می باشند. هیچ ایده ای را نادیده نمی گیریم و فقط آن ها را اولویت بندی می کنیم تا بتوانیم برای حل مسئله از بهترین آن ها بهره بگیریم.
|
4 خیلی آسان خیلی اثربخش |
2 خیلی اثربخش خیلی سخت |
میزان اثر بخشی |
|
3 کم اثربخش خیلی آسان |
1 خیلی سخت کم اثر بخش |
|
|
امکان سنجی |
||
موضوع انتخابی
با توجه به اهمیت بالای مسائل تفریحی در مرحله راه حل یابی ، موضوع مورد نظر به شرح زیر انتخاب گردیده است:
امکان سفر همه مردم به مناطق تفریحی
برای انجام این روش موضوع انتخابی در یک جمع 5 نفره مطرح گردید و نظرات افراد به شرح زیر استخراج شد.
استخراج و جمع آوری نظرات:
در این مرحله مجموغا 16 نظر از سوی شرکت کنندگان به شرح زیر مطرح شد:
نظرات مرحله اول (مجموعا 8 نظر):
1- تخفف ویژه به کارمندان و اقشار کم درآمد
2- تنوع دادن به امکانات موجود
3- تبلیغات گسترده و همه گیر
4- کم کردن موانع و محدودیت های تفریحات به لحاظ جنسیتی
5- بالا بردن سطح کیفی تفریحات
6- اطلاع رسانی مناسب کلی و مشخصات تفریحات موجود
7- راه اندازی سایت اینترنتی
8- ارائه پکیج های پیشنهادی به همراه تخفیفهای پلکانی
نظرات مرحله دوم(مجموعا 4 نظر):
9- استقرار سرویس های رایگان و منظم برای دسترسی به اماکن تفریحی
10- کاهش قیمت استفاده از تفریحات
11- امکان رزرو تفریحات از مبدا برای گردشگران
12- ارائه تفریحات بصورت اشانتیون به تورهای گردشگری
نظرات مرحله سوم(مجموعا 4 نظر):
13-تبلیغ در مسیرهای پروازی
14- پرداخت کمک هزینه به علاقه مندان در قالب کارت های گردشگری
15- ساخت مراکز ساماندهی مسافرین
16- اخذ مجوز و ساخت مجموعه های رفاهی
|
جدول متوسط امکان سنجی و اثربخشی ایده ها |
||||
|
امکان سنجی |
اثر بخشی |
ایده ها |
||
|
میانگین |
جمع |
میانگین |
جمع |
|
|
3.6 |
18 |
3.6 |
18 |
1 |
|
3.2 |
16 |
4 |
20 |
2 |
|
4 |
20 |
4 |
20 |
3 |
|
1.6 |
8 |
4.4 |
22 |
4 |
|
3.4 |
17 |
4.4 |
22 |
5 |
|
4.2 |
21 |
4 |
20 |
6 |
|
4.6 |
23 |
2.2 |
11 |
7 |
|
3.8 |
19 |
3.4 |
17 |
8 |
|
4.2 |
21 |
3.2 |
16 |
9 |
|
2.6 |
13 |
4.6 |
23 |
10 |
|
3.8 |
19 |
2.2 |
11 |
11 |
|
4.4 |
22 |
4.2 |
21 |
12 |
|
4.6 |
23 |
2.2 |
11 |
13 |
|
2.6 |
13 |
2.4 |
12 |
14 |
|
2 |
10 |
4.4 |
22 |
15 |
|
1 |
5 |
5 |
25 |
16 |
تفسیر نتایج:
همانطور که در نمودار مشاهده می شود ایده های 1-2-3-5-6-8-9-10-12 در ناحیه 1 قرار گرفته اند که راه حل های آن اثربخشی بالا و امکان زیادی برای اجرا دارد.
ایده های شماره 7-11-13-14 در ناحیه 3 قرار گرفته اند که اثر بخشی خوبی دارد ولی باید امکان اجرای راه حل ها را زیاد کرد.
راه حل های شماره 4-15-16 در ناحیه 2 قرار دارند که اثرگذاری کمی دارند ولی به راحتی اجرا میشوند یعنی باید اثر بخشی راه حل های این منطقه زیاد شود.
هیچ ایده ای در ناحیه 4 که هم اثربخشی و هم امکانپذیری باید تقویت گردد ، قرار نگرفته اند.
به این ترتیب پنج راه حل و ایده ارائه شده برتر که از سایر گزینه ها دارای اثربخشی و امکان سنجی بالاتری هستند، به ترتیب زیر اولویت بندی می شود:
اولویت اول: ارائه تفریحات بصورت اشانتیون به تورهای گردشگری
الویت دوم: اطلاع رسانی مناسب کلی و مشخصات تفریحات موجود
اولویت سوم: تبلیغات گسترده و همه گیر
اولویت چهارم: بالا بردن سطح کیفی تفریحات
اولویت پنجم: استقرار سرویس های رایگان و منظم برای دسترسی به اماکن تفریحی
